Najprostrzą formą kooperatyw są dzieci uczone domowo, same lub z rodzeństwem sporadycznie spotykające się z innymi dziećmi. Taki model raczej jeszcze kooperatywą nie jest, ale może się łatwo przerodzić. Z drugiej strony granicą kooperatywy są wyżej zorganizowane większe grupy zazwyczaj posiadające stały lokal, który jest miejscem spotkań składający się z kilkudziesięciu dzieci, z wyższą specjalizacją podziału obowiązków i uprawnień, z dość dużą formalizacją warunków uczestnictwa.
Tego typu grupy często nazywane są wolnymi szkołami czy szkołami demokratycznymi, grupami edukacji pozaszkolnej albo szkołami alternatywnymi. Dzieci spotykają się w nich zazwyczaj codziennie pięć dni w tygodniu tak jak w szkole systemowej.
-